✍ सागर जोशी : ढोग दिया सुदूरपश्चिम र कर्णाली क्षेत्रमा प्रचलित एउटा विशिष्ट अभिव्यक्ति हो। यसको शाब्दिक अर्थ “ढोग गरे” भन्ने हो, जुन सम्मान र आदर व्यक्त गर्न प्रयोग गरिन्छ। परम्परागत रूपमा, यो आफ्नोभन्दा ठुला मान्यजन, आफन्त, र इष्टमित्रहरूलाई शिर निहुराएर वा पाउ छोएर गरिने सम्मानको प्रतीक हो। यो शब्दले हाम्रो समाजको सभ्यता र संस्कारलाई झल्काउँछ।
ढोग गर्दा, आशिष् दिने व्यक्तिले “ठुलो होस्”, “भाग्यमानी होस्” जस्ता आशीर्वचन दिन्छन्। यसले आत्मीयता र सम्बन्धमा मिठास थप्ने काम गर्छ। यो शब्द केवल आदर होइन, हाम्रो मौलिकता र पहिचान पनि हो, जसले हाम्रो संस्कृति र परम्परालाई बचाइराखेको छ।
- बदलिँदो प्रयोग र चुनौती
तर आजभोलि यस पवित्र शब्दको गलत प्रयोग भइरहेको छ। केही व्यक्तिहरू यसलाई मजाक गर्न, गिज्याउन, र ट्रोल गर्न प्रयोग गर्न थालेका छन्। यो प्रवृत्तिले सिङ्गो संस्कृतिलाई नै होच्याउने प्रयासजस्तो देखिन्छ।
विशेष गरी, सामाजिक सञ्जालमा यसको नकारात्मक प्रयोगले गलत सन्देश फैलाएको छ। साइबर बुलिङको यो रूपले व्यक्तिलाई मात्र नभई समुदायलाई पनि असर गरेको छ। कुनै शब्द वा परम्परालाई मजाक बनाउनु केवल असभ्य व्यवहार मात्र होइन, संस्कृतिप्रतिको असम्मान पनि हो।
- जिम्मेवार प्रयोगको आवश्यकता
सामाजिक सञ्जालमा कुनै पनि विषयमा प्रतिक्रिया जनाउँदा वा सामग्री साझा गर्दा, त्यसको दीर्घकालीन असरबारे सोच्न आवश्यक छ। हाम्रो विचार र अभिव्यक्तिले अरूलाई कसरी प्रभावित पार्छ भन्ने कुरामा हामीले सजग हुनुपर्छ।
हामीले सम्झनुपर्छ, हाम्रो अस्तित्व लाइक, कमेन्ट, वा फलोअरको संख्याले मात्र मापन हुँदैन। यसलाई हाम्रो बौद्धिकता, सोच, र समाजप्रतिको योगदानले मापन गरिन्छ। यस कारण, सामाजिक सञ्जाललाई केवल मनोरञ्जनका लागि मात्र नभई, सकारात्मक सोच फैलाउन र समाज परिवर्तनको माध्यम बनाउनुपर्छ।
ढोग दिया हाम्रो सभ्यताको गहना हो। यसको सम्मान र महत्त्व बचाउनु हाम्रो कर्तव्य हो। हामीले हाम्रो परम्परा र संस्कृतिलाई गर्वका साथ अँगाल्नुपर्छ, मजाकको विषय बनाउन होइन। सामाजिक सञ्जालमा संयमित भएर, सोच-विचार गरेर, र सकारात्मक प्रभाव पार्ने शैलीमा संवाद गर्न सके मात्रै समाजमा सच्चा सद्भाव र आत्मीयता फैलाउन सकिन्छ।
हामी सबैले मिलेर आफ्नो मौलिक संस्कृतिको सम्मान गरौँ र यसको पवित्रतालाई जोगाउन सधैँ सचेत रहौँ।